از آ« جا که برخی مسلمانان می خواستند هر ماه یک بار کل قرآن را بخوانند، آن را به سی جزء یعنی به تعداد روز های ماه تقسیم کرده اند. هر جزء را نیز به چهار حزب تقسم کرده اند که با این حساب، قرآن 120 حزب دارد. این تقسیم بندی علاوه بر آُسان سازی و نظم دادن به خواندن قرآن، برای کسانی که می خواهندقرآن را حفظ کنند یا با یک نظم مشخص آن را یاد بگیرند، نیز مفید است.

قرآن کریم در هر زمانی یه خط همان زمان نوشته شده است. در آغاز اسلام که خط رایج میان عرب ها خط « نبطی» و «سریانی» بود، آن ها قرآن را به همین دو خط می نوشتند. رفته رفته که خط های جدیدی مپل «خط کوفی» درست شد ، قرآن را نیز با این خط نوشتند. تا امرئز هم که انواع خط ها ایجاد شده، مسلمانان از این خط ها برای نوشتن قرآن بهره گرفته اند.

جزء 30 قرآ« با سوره ی « نبا » شروع می شود و در اول سوره ی نبا هم کلمه ی « عم » قرار دارد؛ به همین دلیل این جزء را « عم جزء » می گویند؛ یعنی این جزء با کلمه ی « عم » آغاز شده است.

در زمان پیامبر که هنوز ملت های دیگر با قرآن آشنا نشده بودند،نیازی نبود که روی کلمات قرآن حرکاتی مانند کسره، فتحه، ضمه قرار داده شود. مردم عرب بدون وجود این حرکات هم می توانستند،قرآن را بخوانند. اما مردم کشورهای دیگر مانند ایران نیز مسلمان شدند،لازم بود کلمات قرآن حرکت گذاری شود. این کار حدود چهل سال پس از وفات پیامبر (ص) و توسط یکی از شاگردان حضرت علی (ع) انجام گرفت. نام این شخص «ابو الاَسوَد دُوئلی» بود.

در آن زمان حروف عربی نقطه نداشت. حدود هشتاد سال پس از رحلت پیامبر (ص)، مسلمانان نقطه را اختراع کردند تا مردم در خواندن آیه های قرآن و تشخیص حروف دچار اشتباه نشوند.

قرآنی که در دست ماست، همان قرآنی است که بر پیامبر نازل شده است. در این باره به این نکات توجه کنید:

1 . در آیه 9 سوره ی حجر می خوانیم:« ما قرآن را نازل کردیم و قطعا از آن نگهداری می کنیم.» از این آیه به خوبی می فهمیم که خدای بزرگ و توانا قرآن را از هر گونه تغییر و کم و زیاد شدنی، حفظ می کند و کسی نمی تواند این کتاب آسمانی را تغییر دهد.

2 . حدیث های زیادی از پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) وجود داردکه می گوید قرآن هرگز تغییر نیافته است.

3 . وقتی آیه ای نازل می شد، پیامبر (ص) آن را برای مردم می خواند و یارانش نیز زود آن را می نوشتند. آن ها هم که حافظهی خوبی داشتند، آیه های قرآن را به خاطر می سپردند. از این رو کسی نمی توانست آیه های قرآن را عوض کند و جمله های آن را تغییر دهد.

این اقدام کافران برای آن بود که افراد تازه وارد، آیه های قران را نشنوند و تحت تاثیر سخن خدا قرار نگیرند. با توجه به زیبایی های جملات قرآن و پیام های دل نشین آنف طبیعی بود که کافران نگران تاثیر آیه های قرآن بر مردم باشند. البته بسیاری پنبه را از گوش در می آوردند و به آیه های قرآن گوش می سپردند و با شنیدن سخنان خدا،مسلمان می شدند. حکایت زیرنمونه ای از همان ماجراهاست.

مردی به نام اسعهد به مکه رفت و مهمان دوستش عتبه شد. عتبه از کافران بود. او از اسعد خواست که وقتی کنار خانه ی خدا می رود،به حرف های حضرت محمد گوش نکند و پنبه در گوش خود بگذارد. اسعد وقتی نزدیک خانه ی خدا شد، پنبه در گوشش گذاشت؛ اما کمی بعد پنبه رااز گوش بیرون آورد تا ببیند حضرت محمد(ص) چه می گوید. پیامبر چند آیه از قرآن را برای اسعد خواند. اسعد هم با شنیدن آن آیه های مسلمان شد.

این طور نبوده که هیچ کس در زمان پیامبر (ص) به قرآن ایمان نیاورد. در بین مردم آن روزگار نیز کسانی بودند که قرآن را به عنوان سخن خدا پذیرفتند و به آن ایمان آوردند؛ اما این که چرا بسیار از کافران مکه سخن پیامبر را قبول نکردند و به قرآن ایمان نیاوردند، دلایل گوناگونی دارد. بعضی از آن ها آدم های لج بازی بودند که دوست می داشتند هم چنان بت پرستان بمانند. گروهی نیز برای پیروی ناآگاهانه از بدرانشان بت پرستی را رها نمب کردند. بعضی هم می ترسیدند که با ایمان به قرآن و حضرت محمد (ص)، از ریاست و بزرگی که داشتند برکنار شوند. گروهی دیگر مانند بعضی روحانیان مسیحی و یهودی نیز به حضرت محمد (ص) از روی حسادت، کتاب آسمانی او را نمی پذیرفتند.

دلیل این که پیامبر (ص) به دست خویش چیزی نمی نوشت، این بود که مردم خیال نکنند قرآن نوشته ی آن حضرت است. اگر پیامبر (ص) در مدت عمرش قلم به دست نگرفت و چیزی ننوشت، برای بی توجهی به علم و دانش نبوده است؛ بلکه می خواست به مردم بفهماند که قرآن از طرف خداست؛ نه نوشته ی یک انسان. در آیه ی 48 سوره ی عنکبوت خدا به پیامبر می گوید: تو تا پیش از این نه کتابی می خواندی و نه با دست خود چیزی می نوشتی تا مبادا مخالفان قرآن در پیامبری تو شک کنند.

شماره ی کاتبان وحی گاه به چهل نفر نیز می رسید که مهم ترین آن ها امیر المومنین علی (ع) بود. آن حضرت اولین کسی بود که به نوشتن آیه های قراآن پرداخت و تا آخرین روز های عمر پیامبر (ص) نیز به این کار ادامه داد. امام علی (ع) فرموده است : به خدا قسم آیه ای نازل نشد مگر آن که پیامبر (ص) آن را بر من می خواند و تفسیر و معنای حقیقی آن را به من می آموخت.

رسول خدا(ص) در همه ی زندگانی خود هرگز چیزی ننوشت آن حضرت ایه های قران را برای مردم می خواند و گروهی از آنان که سواد داشتند، قران را بروی پوست حیوان ها، استخوان های پهن شتر، چوب درختان یا پارچه های ابریشمی می نوشتند. این گروه در تاریخ به «کاتبان وحی» مشهورند. کلمه ی «کتاب» در زبان عربی به معنای نویسنده است.